ရွမ္းျပည္နယ္၏ေျမမ်က္ႏွာျပင္

ရွမ္းျပည္နယ္ တည္ရွိေသာ ကုန္းျပင္ျမင့္သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရွးအက်ဆံုး ကုန္းေျမစိုင္ျဖစ္သည္။ ဤေဒသသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း သန္း ၁၀၀၀ (ကမ္ဘာရီယန္ေခတ္ မတိုင္မီ) ကပင္ ကုန္းျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ သို႔ရာတြင္ ေနာက္ပိုင္း ဘူမိေဗဒေခတ္မ်ား၏ ပို႔ခ်မႈမ်ားကိုလည္း အစဥ္အဆက္ ေတြ႕ရသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ျဖစ္ရသည္မွာ ကုန္းျဖစ္ၿပီးေသာ ဤေဒသအတြင္း ပင္လယ္ေရတစ္ႀကိမ္မက ဝင္ေရာက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အလယ္ကပ္ (Mesozoic Era) အဆံုးေလာက္တြင္မူ ပင္လယ္ေရသည္ ရွမ္းျပည္မွ ဆုတ္ခြာသြားၿပီးျဖစ္၍ ရွမ္းကုန္းျပင္ျမင့္ အေနာက္ဖက္စြန္းသည္ ထိုအခ်ိန္က ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္း ျဖစ္ဟန္ရွိသည္။ ကုန္းေျမျဖစ္ၿပီးမွ ျပင္းထန္ေသာ ေျမလႊာလႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိခဲ့၍ အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ ေက်ာက္လႊာမ်ား ကြဲျပတ္ကၽြံက်ေနေသာ လႊာကၽြံခ်ိဳင့္ဝွမ္းမ်ားတေလွ်ာက္ စီးဆင္းေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ျပင္းထန္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ပင္ အခ်ိဳ႕ေက်ာက္မ်ားတြင္ အသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚရာ စက်င္ေက်ာက္ကဲ့သို႔ေသာ ထံုးေက်ာက္ႏုမ်ား ေပၚလာသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ဘူမိေဗဒေခတ္ အခ်ိန္က ေရအိုင္မ်ား အေတာ္အတန္ မ်ားျပားခဲ့ဟန္ရွိသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအိုင္မ်ားမွာ ထံုးေက်ာက္မ်ား ေပ်ာ္ဝင္သြားရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အိုင္မ်ားျဖစ္သည္။ ယခုထက္တိုင္ က်န္ရွိေနေသးေသာ ေရအိုင္မွာ အင္းေလးေရအိုင္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ေျမနိမ့္လြင္ျပင္မ်ား ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေသာ သိႏၷီလြင္ျပင္၊ ေက်ာက္မဲလြင္ျပင္၊ သီေပါလြင္ျပင္၊ ဟဲဟိုးလြင္ျပင္၊ က်ိဳင္းတံုလြင္ျပင္မ်ားမွာ တစ္ႀကိမ္က ေရအိုင္ေနရာေဟာင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္၏ ေယဘုယ် အျမင့္မွ ၃၀၀၀ ႏွင့္ ၄၀၀၀ ေပၾကားတြင္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေတာင္တန္းမ်ားမွာ ၅၀၀၀ မွ ၇,၅၀၀ ေပ ထိေအာင္ ျမင့္သည္။ ေတာင္ထြတ္မ်ားမွာမူ ထိုထက္မက ပို၍ျမင့္ၾကသည္။ ေတာင္တန္းမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ သြယ္တန္းေနၾကသည္။ သို႔ရာတြင္အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ေတာင္တန္းမ်ားသည္ ေယဘုယ် ေတာင္ေၾကာမွ ေသြဖည္လ်က္ရွိသည္။ သိႏၷီနယ္အေနာက္ပိုင္းရွိ လြိဳင္လြန္ ေတာင္တန္းမွာ အေရွ႕ေျမာက္ အေနာက္ေတာင္ တန္းလ်က္ရွိၿပီး နမ့္ဆမ္ (ေတာင္ပိုင္နယ္) ႏွင့္ မိုးကုတ္ၾကားရွိ ေတာင္တန္းမွာမူ အေရွ႕အေနာက္ တန္းလ်က္ရွိသည္။ ေတာင္တန္းမ်ား ၾကားတြင္ လႊာကၽႊံ ခ်ိဳင္၀ွမ္းမ်ားရွိတတ္၍ ထိုခ်ိဳင့္၀ွမ္းမ်ား တေလွ်ာက္တြင္ ျမစ္မ်ားစီဆင္းလ်က္ရွိသည္။ ျမစ္မ်ားသည္လည္း ေတာင္တန္းမ်ားႏွင့္ မ်ဥ္းၿပိဳင္ေျမာက္မွေတာင္သို့ အမ်ားအားျဖင့္ စီးဆင္းသည္။

ဤေဒသ၏ အထင္ရွားဆံုးျမစ္မွာ သံလြင္ျမစ္ျဖစ္သည္။ သံလြင္ျမစ္သည္ အလ်ား အလြန္ရွည္၍ ျမစ္၀ွမ္း က်ဥ္းေသာျမစ္ျဖစ္သည္။ ယင္းျမစ္သည္ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းရွိ တိဗက္ကုန္းျပင္ျမင့္တြင္ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ အိႏၵိယသမုဒၵရာ၏ တစိတ္တေဒသျဖစ္ေသာ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕အတြင္းသို့ စီး၀င္သည္။ ထိုျမစ္သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းသို့ ကိုးကန့္နယ္ ေျမာက္ဖ်ားမွ စတင္စီး၀င္းလာသည္။ ယင္းျမစ္ကို ျမန္မာမ်ားက သံလြင္ဟု ေခၚ၍ရွမ္းမ်ားက နမ့္ေခါင္ဟုေခၚသည္။ သံလြင္ျမစ္သည္ ေတာင္ကုန္း ထူထပ္ေသာ အပိုင္းကို နက္ရႈိင္းစြာ တုိက္စားစီးဆင္းလာ၍ ျမစ္၀ွမ္းမွာ က်ဥ္းေျမာင္း နက္ရႈိင္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သံလြင္ျမစ္ ျဖတ္စီးရာတေလွ်ာက္တြင္ နက္ရႈိင္းေသာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။

ျမစ္ျဖတ္စီးရာတေလွ်ာက္တြင္ ေက်ာက္ေဆာင္လည္း အလြန္ထူထပ္၍ ေရစီးမွာလည္း အလြန္ျမန္သည္။ ျမစ္၀ွမ္းနက္ရႈိင္းျခင္းေၾကာင့္ ေရျပင္ အတက္အက်လည္း အလြန္မ်ားသည္။ ထိုကဲ့သို့ ေရစီးျမန္ျခင္း၊ ေရျပင္အတက္အက်မ်ားျခင္း၊ ေရတံခြန္မ်ား၊ ေရေမွာ္မ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္ သံလြင္ျမစ္သည္ ေရေၾကာင္းခရီးသြားလာေရးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရသြင္း စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း အသံုးမ၀င္ေပ။ သို့ရာတြင္ လွ်ပ္စစ္အား ထုတ္ယူရန္အတြက္မူ အသံုးခ်ကရႏိုင္စရာ ရွိသည္။

ရွမ္းျပည္မနယ္အတြင္း သံလြင္ျမစ္၏ ထင္ရွားေသာ ျမစ္လက္တက္မ်ားမွာ အေရွ႕ဖက္တြင္ ေျမာက္မွ စေသာ္ နမ့္တင္းဟိုႏွင့္ နမ့္ခတို႔ ရွိၾက၍ အေနာက္ဖက္တြင္ နမ့္ပန္ႏွင့္ နမ့္တန္တို႔ ရွိၾကသည္။ ဘီလူးေခ်ာင္းသည္လည္း သံလြင္ျမစ္၏ ျမစ္လက္တက္ တခုျဖစ္ေသာ နမ့္ပြန္ ျမစ္ထဲသိစီး၀င္သည္။ ျမစ္လက္တက္မ်ားအနက္ အေရွ႕ဖက္မွ စီး၀င္ေသာ ျမစ္မ်ားသည္ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ ယူနန္ကုန္းျပင္ျမင့္တြင္ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ စီးလာၾကျခင္းျဖစ္သည္။

သံလြင္ျမစ္အျပင္ အျခားထင္ရွားေသာ ျမစ္မ်ားမွာ ဧရာဝတီ၏ လက္တက္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ေရႊလီ၊ ဒု႒ဝတီ ေခၚ နမၼတူျမစ္မ်ားႏွင့္ မဲေခါင္း၏ ျမစ္လက္တက္နမ့္လြယ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ေရႊလီျမစ္သည္ ယူနန္နယ္တြင္ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ မိုးမိတ္နယ္ကို ျဖတ္စီးသည္။ ဒု႒ဝတီေခၚ နမၼတူျမစ္ေအာက္ပိုင္းကို ျမစ္ငယ္ျမစ္ဟုေခၚ၍ ထိုျမစ္သည္ စစ္ကိုင္းၿမို႕၏ တဖက္ကမ္းတြင္ ဧရာဝတီတြင္းသို႔စီးဝင္သည္။ ျမစ္ငယ္၏ အေရးႀကီးေသာ လက္တက္တခု ျဖစ္သည့္ ေဇာ္ဂ်ီျမစ္မွာလည္း ပင္းတယႏွင့္ ရပ္ေစာက္နယ္မ်ားတြင္ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ စီးဆင္းသည္။ နမ့္လြယ္သည္ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ ယူနန္နယ္မွ ျမစ္ဖ်ားခံ၍ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း က်ိုင္းတံုနယ္ကို ျဖစ္ကာ ေလာႏွင့္ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား နယ္နိမိတ္ ျဖစ္ေသာ မဲေခါင္ျမစ္တြင္းသို့ စီးဝင္သည္။

.:: တိုင္းရင္းသားရိုးရာ ဓေလ့ထံုးစံမ်ား မွ ::.

http://shanstatedefencearmy.blogspot.com/

Share: