ပေႃးတေလၢတ်ႈ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (Child Rights) ၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ်မၼ်းပဵၼ် ၵႂၢမ်းလၢႆးႁွင်ႉၶွင်မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်ႈပဵၼ်ၾိင်ႈယမ်လႄႈ ၶေႃႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်ၵူၺ်း။. ၵူၺ်းၼႃႇ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ် Globalization လႄႈ လႆႈႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ် တၢင်းၵူႈမိူင်းမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၵၢမ်ႇၾႃႇသေ ၸၢင်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉမႃးဝႃႈ လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၶွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၷ်ႉႁဝ်းမႃးယူႇ။
ပေႃးလၢတ်ႈလွင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ၸုမ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈၶွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းမီးၼမ်ၼႃႇ ၼပ်ႉဢၢၼ်ႇၸုမ်းမၼ်းပေႃး ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တေႉ ၶႃႈတေၶိုၼ်းမႃး သပ်ႉလႅင်းလႄႈ ပိၼ်ႇပၢႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉၵၼ်ၵႂႃႇဝႃႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေႃႇၵေႃႉမီးသင် ပဵၼ်သင်ၼႆၵႂႃႇယူႇ။
- လွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈယိမ်ႉ (Food)
- ၼမ်ႉ (Water)
- ႁူင်းႁဵၼ်း (School)
- လွင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈ (Safety)
- လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း (Freedom)
- တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ႁိူၼ်းယေး (Home)
ၼႂ်း (6) ႁူဝ်ၶေႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ဢၼ်ၶဝ်ထုၵ်ႇလီလႆႈႁပ်ႉလႄႈ တီႈဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေမီးထႅင်ႈတၢင်းၼမ်ယူႇ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ႁႅင်းၼႃႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇတွၼ်ႈ တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈ။
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼႂ်း (6) ႁူဝ်ၶေႃႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ႈၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ၸုမ်း Heart ၶဝ် လႆႈၶူၼ်ႉၶႂၢၼ်ႉ တွင်ႈထၢမ်ႇတူၺ်းတီႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူႈတီႈတီႈသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵမ်ႉပႃႇၼမ်ၼႆႉ လႆႈဢွၼ် ၵၼ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၸိူဝ်းၼႆၵမ်ႉၼမ် ပႃးတၢင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတီႈ မိူင်းတႆးႁဝ်း တီႈႁဝ်းယူႇသဝ်းပႃးမိူၼ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူႈၵေႃႉၼႆႉ ၶဝ်မီးပၢႆးဝူၼ်ႉပႅၵ်ႈပိူင်ႈၵၼ်ၵူႈ ၵေႃႉလႄႈ မီးပၢႆးဝူၼ်ႉၼုမ်ႇၼုမ်ႇၵၼ်ဝႆႉၵူႈၵေႃႉ လူဝ်ႇဝႃႈ မၢင်လွင်ႈၶဝ်တေဢမ်ႇပႆႇႁူႉပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ လွင်ႈၽိတ်း လွင်ႈထုၵ်ႇၵႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။
ၶႃႈၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁဵတ်းၵေႃႉ လႆႈၶိုၼ်ႈပၢင်သွၼ်မႃးလၢႆလၢႆပၢင်လႄႈ လႆႈႁူပ်ႉၺႃး ၵူၼ်းၵူႈမိူင်း မိူင်းဢၼ်ႁဵတ်း ၵၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႆႉ မႃးမိူၼ်ၵၼ်ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းယူႇ။ လၢႆလၢႆၵေႃႉၵေႃႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉပိူင်ႈၵၼ်လႄႈ တီးဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉလႆႈႁၼ်မႃးမီးတၢင်းၼမ်ယူႇ ဢိင်ႇၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး တီႈပိူၼ်ႈတီႈႁဝ်းလႄႈ ငဝ်းလၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ တီႈႁဝ်းယူႇသဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပေႃးမႃးတူၺ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတီႈပိူၼ်ႈလႄႈ တီႈႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်းၼႃႇ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇတီႈပိူၼ်ႈၼႆႉ ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်လႄႈ တူင်ႇဝူင်းၶိုတ်းၸၼ်ႉၵေႃႈမီး ပေႃးမႃးတူၺ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတီႈႁဝ်းသမ်ႉ ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး ၼိူဝ်လင်ဝူးလင်ၵႂၢႆး တၢင်းႁူႉလႄႈ ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ လွင်ႈယူႇၵိၼ်သၢင်ႈသဝ်းၵေႃႈ ပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်းဝႆႉ။
ၸွမ်းၼင်ႇ လႆႈႁူပ်ႉလႆႈထူပ်းၺႃး ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ၵမ်ႉၼမ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ် လႄႈ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်လွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉပၺ်ႇၺႃႇသင် ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်း ၵၢၼ်သွၼ်ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသင်တေႉတေႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁူႉဝႆႉဝႃႈ ပေႃးမီးလုၵ်ႈလၢင်းမႃး တွၼ်ႈတႃႇတေၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်း ၶဝ်မိူဝ်ႈထဝ်ႈလႄႈ မိူဝ်ႈၼုမ်ႇ ၸႂ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၵၢၼ် ႁႃငိုၼ်းတွင်းလွင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း. ၵမ်ႉၼမ် ဢမ်ႇတွၼ်ႉဝူၼ်ႉပၼ် တွၼ်ႈတႃႇဢႃႇၼႃႇၵၢတ်ႇ လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် ႁႂ်ႈပဵၼ်သႅင်လီမီးငိုၼ်းၵိုတ်းပိုၼ်း။
- သႅင်သိုၵ်း
- www.saisengserk.com
No comments:
Post a Comment